ธรรม ๕ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 41 / 52

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 105 อาศัยแห่งกุศลธรรมนั้น ๆ นับว่าเป็นการรวมเอาไว้ เพราะทำ ความไม่กระจัดกระจาย (แห่งกุศลธรรมนั้น ๆ) เพราะเหตุนั้น ท่าน จึงเรียกว่าศีล เพราะอรรถว่าเป็นราก

บทความนี้สำรวจความสำคัญของศีลในวิสุทธิมรรค โดยอธิบายว่าศีลนั้นเป็นรากฐานของกุศลธรรม มีอานิสงส์สำคัญ สามารถแบ่งออกเป็นหลายประเภท และเจาะจงถึงปัญหาความเศร้าหมองและความผ่องแผ้วที่เกิดจากการขาดศีล การรวบร

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 112 หลุมคูถที่หมักหมมมานาน (ยากที่จะชำระให้สะอาด) ฉะนั้น เป็นผู้ คลาดจากประโยชน์ทั้งสอง เหมือนหุ้นฟืนเผาศพ (ที่ไฟไหม้ทั้งสอง ข้าง ตรงกลางเปื้อนคูถ ใช้ประ

เนื้อหานี้กล่าวถึงภาวะของมนุษย์ที่ไม่สามารถหลุดพ้นจากทุกข์ได้ แม้จะมีความรู้ในธรรมะ แต่ก็ต้องเผชิญกับกรรมและวิบากที่ตามมา ผู้ที่อยู่ในสภาพเช่นนี้ไม่ได้รับเกียรติจากเพื่อนมนุษย์และมีชีวิตที่โศกเศร้า หล

…ชุดวาทะนี้นั้น คือ ท่านสารีบุตร ดังนี้ [ ธุตธรรม ] ข้อว่า พึงทราบธุตธรรมทั้งหลาย นั้น มีวินิจฉัยว่า ธรรม ๕ ประการ อันเป็นบริวารของธุดงคเจตนาเหล่านี้ คือ อปปิจฉตา (ความมักน้อย) สนฺตุฏฐิตา (ความสันโดษ) สลเลขต…

บทความนี้วิเคราะห์การแบ่งบุคคลตามการกำจัดกิเลสด้วยธุดงค์ โดยพิจารณาจากตัวอย่างและหลักคำสอนในพระธรรม โดยเน้นความแตกต่างของธุตะและธุตวาทะ พร้อมกับธุตธรรมที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติในพระพุทธศาสนา เช่น ควา

…วยอโลภะ กำจัดอัตตกิลถานุโยคอันเป็นไปทางเคร่งเครียดเกินไปในธุดงค์ทั้งหลาย ได้ด้วยอโมหะ เพราะเหตุนั้น ธรรม ๕ ประการนี้ พึงทราบว่าเป็น ธุตธรรม. [ ธุตังคะ ] ข้อว่า พึงทราบธุตังคะทั้งหลาย ความว่า พึงทราบธุดงค์ ค…

ในเนื้อหานี้ชี้ให้เห็นถึงวิธีการที่ธรรมอโลภะและอโมหะช่วยในการทำลายความโลภและหลงในวัตถุที่ต้องห้าม สำหรับผู้ที่ปฏิบัติธุดงค์ โดยอธิบายถึงการยับยั้งการเสพติดวัตถุที่ไม่เหมาะสมและการให้สิ่งที่อนุญาตแก่ปั

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 34 ดังกล่าวมานี้ ท่านผู้นี้ชื่อว่า กัมมฐานทายกะ ) ผู้ให้กรรมฐาน พระโยคาวจร จึงเข้าไปหาท่านผู้ให้กรรมฐานนั้น [กัลยาณมิตร] คำว่า ผู้เป็นกัลยาณมิตร คือผู้เป

ในบทความนี้ พบกับคำอธิบายเกี่ยวกับกัลยาณมิตร ผู้ที่เป็นมิตรที่ดีและมีคุณสมบัติในการช่วยเหลือผู้อื่น โดยอิงตามพระพุทธพจน์ กัลยาณมิตรเป็นผู้ที่มีคุณธรรม และเมื่อมีกรรมฐานในสำนักที่ถูกต้อง ตามแนวทางของพร

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 71 ตามที่เหมาะกันอย่างยิ่งประการ ๑ แต่ขึ้นชื่อว่ากุศลภาวนาที่ไม่ข่มโทษ ทั้งหลายมีราคะเป็นต้นก็ดี ที่ไม่เป็นอุปการะแก่คุณทั้งหลาย มีศรัทธา เป็นอาทิก็ดี หา

บทนี้แสดงถึงการบำเพ็ญกรรมฐาน ๔ ประการที่สำคัญในวิสุทธิมรรค โดยเน้นถึงการพัฒนาธรรมที่เกี่ยวข้องกับศรัทธา การละราคะ การเจริญเมตตา และการเข้าใจอัสมิมานะ นอกจากนี้ ยังมีการเน้นย้ำว่าฝ่ายทรงภูมิทุกคนควรทำค

ปริปุจฺฉกตา วตถุวิสทกิริยตา ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 112 ความเป็นผู้ไต่ถาม ความทำวัตถุให้สละสลวย อินฺทริยสมตฺตปฏิปาทนา การปรับอินทรีย์ให้เสมอกัน ทุปฺปญฺญบุคคลปริวชฺชนา การหลีกเว้

เนื้อหานี้เน้นความสำคัญของการไต่ถามและการพิจารณาด้วยปัญญาในแง่ของวิริยสัมโพชฌงค์ โดยกล่าวถึงหลักธรรม ๑๑ ประการที่เป็นทางเกิดขึ้นแห่งวิริยาสัมโพชฌงค์ เช่น การทำวัตถุให้สละสลวย, การปรับอินทรีย์ให้เสมอกั

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 114 สัญญาไว้ในใจ การเปลี่ยนอิริยา บถ และการเสพอัพโภกาสเป็นต้น กุสีตปุคฺคลปริวชฺชนตา อารทุธวิริยปุคฺคลเสวนตา ความคบหาบุคคลปรารภความเพียร ความหลีกเว้นบุคคล

บทนี้พูดถึงการปรับเปลี่ยนสัญญาในใจและหลักการในการเลือกคบหาบุคคลที่มีความเพียรและหลีกเลี่ยงความเกียจคร้าน โดยเน้นที่ธรรม 11 ประการ รวมทั้งความระลึกถึงพระพุทธคุณ พระธรรมคุณ และพระสังฆคุณ รับรู้ถึงธรรมที

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 117 มากในนิมิตนั้น นี้เป็นอาหารเพื่ นี้เป็นอาหารเพื่อความเกิดขึ้นแห่งสมาธิสัมโพชฌงค์ ที่ยังไม่เกิดบ้าง เพื่อภัยโยภาพไพบูลย์เจริญเต็มที่แห่งสมาธิสัมโพชฌงค

เนื้อหาว่าสิ่งที่เป็นอาหารเพื่อการเกิดขึ้นแห่งสมาธิสัมโพชฌงค์และอุเบกขาสัมโพชฌงค์นั้นควรให้ความสำคัญแก่ตรรกะและธรรมต่างๆ โดยการทำโยนิโสมนสิการให้มาก ยังมีแนวทางในการเข้าใจธรรมทั้ง ๓ เพื่อให้เกิดปัสสัท

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 118 อิริยาปกสุขเสวนตา เสพอิริยาบถเป็นที่สบาย มชุฌตฺตปฺปโยคตา ประกอบความเพียรปานกลาง สารทฺธกายปุคฺคลปริวชฺชนตา หลีกเว้นบุคคลผู้มีกายกระสับ กระส่าย ปสฺสทฺธ

เนื้อหาเกี่ยวกับอิริยาบถที่เป็นที่น่ารื่นรมย์และการพัฒนาจิตเพื่อสร้างสมาธิ โดยมีการอธิบายถึงความสำคัญของการคบหาผู้มีจิตสงบ รวมถึงธรรม ๑๑ ประการที่เป็นแนวทางในการฝึกสมาธิและการควบคุมอารมณ์เพื่อการทำสมา

…บุคคลผู้มีจิตเป็นสมาธิ ฌานวิโมกฺขปจฺจเวกขณตา พิจารณาวิโมกข์ในฌาน ตทธิมุตฺตา น้อมจิตไปในสมาธินั้น ๑. ธรรม ๕ ประการ เป็นทางเกิดขึ้นแห่งอุเบกขาสัมโพชฌงค์ คือ สตฺตมชุฌตฺตตา สงฺขารมชุฌตฺตตา ความวางเฉยในสัตว์ ควา…

เนื้อหานี้เกี่ยวกับการแนะนำการหลีกเลี่ยงบุคคลที่ไม่มีสมาธิและการร่วมสนทนากับผู้มีสมาธิ รวมถึงการพิจารณาวิโมกข์ในฌานและการเข้าใจธรรมที่เกิดจากการวางเฉยในสัตว์และสังขาร โดยยกตัวอย่างถึงการเจริญสติในสมาธ

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 140 กองไข่มุกอยู่นั่นเอง อุพเพงคาปีติก็เกิดขึ้น นางโลดลิ่วไปในอากาศ ลงที่ลานพระเจดีย์ลอยฟ้าก่อนกว่ามารดาบิดาเสียอีก ไหว้พระเจดีย์ แล้วยืนฟังธรรมอยู่ พอมา

เนื้อหาเกี่ยวกับอุพเพงคาปีติ คือปีติที่ทำให้ร่างกายสามารถเคลื่อนที่ในอากาศ มีตัวอย่างจากการที่นางโลดลิ่วไปยังลานพระเจดีย์ได้เมื่อได้เห็นแสงจันทร์และมีพระพุทธเป็นอารมณ์ โดยการอธิบายถึงประสบการณ์นี้ช่วย

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที 151 มีรสอันเดียว (แห่งอินทรีย์ทั้งหลาย) ให้เป็นไปก็ดีอาเสวนา (ความ คล่อง ) แห่งฌานจิตนั้นใดเป็นไปแล้วในขณะนั้นก็ดี อาการทั้งปวง นั้นชื่อว่าสำเร็จ เพราะเป็

บทความนี้กล่าวถึงการปฏิบัติทางจิตในวิสุทธิมรรค โดยชี้ให้เห็นความสำคัญของอุเบกขาในการทำให้จิตผ่องแผ้วและพ้นจากกิเลสต่างๆ การบรรลุญาณสามารถทำให้สัมผัสถึงความสำเร็จและความสงบของจิต รวมถึงการคงไว้ซึ่งความ

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 173 ที่พึงละมีนิวรณ์เป็นต้น (ที่ข่มไว้และละได้ด้วยฌานตามลำดับแล้วให้ เห็นตามสภาพ ) แล้วตกลงใจวางเฉยในอันจะถือเอา ( สิ่งที่ละแล้วเหล่า นั้นอีกเพราะเห็นโทษ

เนื้อหาเกี่ยวกับอุเบกขาและสังขารุเบกขาที่ปรากฏในวิสุทธิมรรค แบ่งประเภทของอุเบกขาออกเป็นหลายชนิด รวมถึงการนำสมาธิและวิปัสสนามาใช้ในการควบคุมความรู้สึกและการวางเฉย ผลของการฝึกปฏิบัติตามหลักแนวคิดทางพุทธ

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที 250 (นัยที่ ๓ ผู้ทำลายซึ่งกำสังสารจักร อนึ่ง สังสารจักร ( ล้อคือสังสาร ) อันมีคุมทำด้วยอวิชชา และ ภวตัณหา อภิสังขารมีบุญญาภิสังขารเป็นต้นเป็นกำ ชรามรณะ เป

ในบทนี้กล่าวถึงการทำลายสังสารจักรซึ่งเกิดจากอวิชชาและภวตัณหา โดยพระองค์ทรงทำลายสังสารจักรอันเป็นผลแห่งการสั่งสมบุญ ด้วยพระญาณและศรัทธาเพื่อนำไปสู่การสิ้นกรรม พระอรหันต์ทรงวิเคราะห์โครงสร้างของสังสารจั

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 251 ในรูปภพก็อย่างนั้น (แต่) ในอรูปภพ ( ปฏิสนธิวิญญาณ ) เป็นปัจจัย แห่งนามอย่างเดียว นามรูปในกามภพ เป็นปัจจัยแห่งอายตนะครบ ๖ ในกามภพ นามรูปในรูปภพเป็นปัจ

บทนี้พูดถึงการเป็นปัจจัยของนามรูปและอายตนะในภพต่างๆ โดยแสดงให้เห็นว่าในกามภพมีความสัมพันธ์กับเวทนาและตัณหาอย่างไร รวมถึงการกระทำที่อาจเกิดจากกามตัณหา การทำผิดศีลเพื่อให้บรรลุสิ่งที่ต้องการ จึงต้องพิจา

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 259 อัปปมัญญา 4 มีเมตตาภาวนาเป็นต้นอรูปสมาบัติ ๔ และองค์แห่ง ปฏิจจสมุบาทโดยปฏิโลมมีชรามรณะเป็นต้น โดยอนุโลมมีอวิชชา เป็นต้น ( เหล่านี้ )ก็พึงประกอบ ( ควา

บทเรียนเกี่ยวกับอัปปมัญญาและวิชชาจรณสมฺปนฺโนในวิสุทธิมรรคนี้ พูดถึงความรู้และวิธีการปฏิบัติธรรมที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงรู้และทรงสอนไว้ โดยอธิบายถึงความรู้ในอริยสัจ 4 และองค์แห่งปฏิจจสมุปบาท รวมถึงการร

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 260 รูปาวจรฌาน ๔ นี่แล พึงทราบว่า ชื่อ จรณะ แท้จริง ธรรม ๔ 4. ๑๕ ประการนีนั่นเอง ท่านเรียกว่า จรณะ เพราะเป็นทางดำเนินไปถึง ทิศอมตะแห่งพระอริยสาวกดังพระอา

ในบทนี้กล่าวถึงจรณะและความเข้าใจในวิชชาแห่งพระพุทธเจ้า โดยอธิบายถึงการเข้าถึงพระสัพพัญญูและพระมหากรุณา รวมถึงการปฏิบัติตามคำสอนของพระอานนท์เพื่อพัฒนาตนไปสู่ความเป็นพระอริยสาวก คำอธิบายเน้นถึงความสำคัญ

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 278 นั้น พระสังคีติกาจารย์จึงกล่าว ( เป็น คาถานี้ไว้ว่า " ' พระผู้มีพระภาคเจ้านั้น ทรงพระนามว่า ภควา เพราะทรงเป็น ( ภคี ) ผู้มีภคะ ( คือโชค) เพราะเป็น( ภ

บทนี้กล่าวถึงลักษณะของพระผู้มีพระภาคเจ้า โดยนำเสนอความหมายที่ซ่อนอยู่ในคาถา ภายใต้การอธิบายของพระสังคีติกาจารย์ ซึ่งมีการใช้คำบาลีเช่น ภควา, ภาคี, และ บัณฑิต เพื่อสร้างความเข้าใจในธรรมะที่แท้จริง นอกจ

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 296 เหตุนั้น ธรรมนั้น จึงชื่อว่า กาลิกะ ถามว่า ธรรมนั้นคืออะไร ตอบว่า 4 ธรรมนั้น คือกุศลธรรมที่เป็นโลกิยะส่วนโลกุตตรธรรมนี้มิใช่กาลิกะ เพราะมีผลต่อเนื่อง

ในบทนี้พูดถึงความแตกต่างระหว่างธรรมกาลิกะและธรรมอกาลิกะ โดยธรรมกาลิกะเป็นกุศลธรรมที่มีผลในโลก แต่ธรรมอกาลิกะนั้นมีผลทันทีและเป็นสภาพบริสุทธิ์ การเปรียบเทียบของธรรมนี้ด้วยทรัพย์สิน เช่น เงินหรือทองที่ไ